Trên Mặt trăng có núi lửa hoạt động hay không?

Trả Lời: 

Từ năm 1969 trở lại đây, con người từng 8 lẩn lên Mặt trăng (bao gồm cả
hai lẩn lên Mặt trăng không có người) và đã mang về vài triệu gramvật phẩm
từ Mặt trăng. Theo những phân tích và nghiên cứu về các vật phẩm, nham
thạch trên Mặt trăng đã giúp mọi người hiểu ra rằng đá nham thạch cấu tạo
thành Mặt trăng chủ yếu là đá silicat và đá huyền vũ. Mọi người đều biết
rằng, đá huyền vũ là loại đá nham thạch được tạo thành từ các loại đá nóng
chảy ra do núi lửa phun ra rồi ngưng kết lại mà thành. Xét tới sự phân bố
rộng rãi của đá nham thạch thuộc loại đá huyền vũ trên Mặt trăng, chúng ta
có thể biết được Mặt trăng đã từng có các hoạt động núi lửa vô cùng sinh
động và rộng rãi.
Theo những phân tích về tuổi hình thành của đá nham thạch trên Mặt trăng,
và kết hợp với những nghiên cứu địa chất khác trên Mặt trăng, chúng ta còn
có thể đưa ra sự miêu tả đại thể về lịch sử hình thành trước đây của Mặt
trăng.
Mặt trăng được hình thành khoảng 4,6 tỷ năm trước. Khi mới hình thành,
nó được ngưng tụ lại từ những vật chất ở trạng thái rắn, nhưng về sau, trải
qua một đợt nóng chảy khá phổ biến khiến cho các vật chất cấu thành khác

có sự điều chỉnh và phân chia nặng nhẹ ở một mức độ nhất định. Nhưng thời
gian của giai đoạn nóng chảy không dài nên ít lâu sau nó bị nguội đi và hình
thành một lớp vỏ ngoài ở thể rắn khá hoàn chỉnh. Sau đó, Mặt trăng bị các
đợt tấn công liên tục của các sao Băng lớn nhỏ đến từ không gian vũ trụ. Từ
vô số hố sao Băng còn lưu lại đến bây giờ có thể thấy nó đều có đường kính
rất lớn, hơn nữa khoảng cách giữa hai hố lại rất gẩn nhau. Có thể tưởng
tượng ra rằng, lúc đó tẩn suất va đập của sao Băng là rất cao.
Khoảng 4,1 tỷ năm trước, trên Mặt trăng xảy ra hiện tượng núi lửa hoạt
động với quy mô lớn lẩn đẩu tiên. Dịch nham thạch phun ra với số lượng lớn
còn gây ra các hoạt động có cấu tạo rộng lớn, hình thành các mạch núi lớn
nhất trên bề mặt Mặt trăng như mạch núi Yabinin và một số bồn địa lõm
xuống dài hơn 1000 km, cao 3 ~ 4 km. Về sau các hoạt động dịch nham
thạch yếu dẩn đi, mãi đến khoảng 3,9 tỷ năm trước, Mặt trăng lại xảy ra một
đợt biến động lớn.
Một số hành tinh nhỏ vốn khá gẩn với “hệ Trái đất Mặt trăng” đã va đập
vào Mặt trăng, từ đó để lại một vết thương lớn trên bề Mặt trăng đó là biển
Trăng. Sự kiện va đập lẩn này một lẩn nữa khiến cho núi lửa phun ra rộng
hơn, dịch nham thạch phun ra tràn đẩy vào biển Trăng ở những chỗ lõm thấp
xuống. Thời gian hoạt động của dịch nham thạch lẩn này kéo dài vài trăm,
mãi đến khoảng 3,15 tỷ năm trước mới dẩn dẩn lắng xuống. Từ đó về sau,
các hoạt động bên trong Mặt trăng cũng giảm dẩn, chỉ ngẫu nhiên còn một số
núi lửa với quy mô nhỏ phun trào. Sự công phá của sao Băng tuy vẫn chưa
dừng lại nhưng bất kể sao Băng lớn nhỏ như thế nào hay tẩn suất công phá ra
sao đều đã giảm đi rõ rệt. Vì vậy, bộ mặt của Mặt trăng không còn những
biến đổi lớn nữa.
Vậy thì, hiện nay Mặt trăng có núi lửa vẫn còn hoạt động hay không? Có thể
nói rằng, căn cứ vào nhiều đợt thăm dò vũ trụ của con người đối với Mặt
trăng, đến nay vẫn chưa phát hiện ra nhưng chứng cứ về Mặt trăng có những
ngọn núi lửa còn hoạt động. Song từ năm 1787 trở lại đây, con người đã
nhiều lẩn quan sát thấy trên bề măt Mặt trăng có lúc bỗng xuất hiện các tia
sáng thẩn bí, các tia sáng này thường kéo dài trong khoảng 20 phút, có tia
sáng còn kéo dài vài giờ đồng hồ. Theo thống kê, hơn 200 năm trở lại đây
con người đã quan sát thấy hàng ngàn lẩn loại tia sáng này. Rốt cục các tia
sáng được hình thành như thế nào? Đến nay mọi người vẫn còn xôn xao bàn
luận nhưng vẫn chưa rút ra được kết luận nào cả. Trong đó, có một số người
cho rằng, có lẽ nó là những phản ứng của hoạt động phun trào trên bề mặt
Mặt trăng, là kết quả của các hạt bụi trong khi phun trào phản xạ lại ánh sáng
Mặt trời. Nếu điểm này là chính xác thì chứng tỏ rằng các hoạt động núi lửa
trên Mặt trăng vẫn chưa hoàn toàn ngừng hẳn, tuy không còn dịch nham
thạch phun trào nữa nhưng sự phun khí liên quan đến núi lửa thỉnh thoảng
vẫn xảy ra.