Tại sao mặt tiền các kiến trúc cổ Trung Quốc thường có một đôi sư tử đá?

Trả Lời: 

Trong số các di vật văn hoá thời cổ đại khai quật được ở Trung Quốc, dù
là ngọc, đồ gốm, đồ đất nung, đồ đồng thau, hay các bức vẽ, các bức điêu
khắc trên đá, chúng ta thấy các động vật được thể hiện chỉ có hổ, dê, chim,
cá, bò, lợn, hạc, hươu. Tất nhiên còn có rồng là con vật do con người tưởng
tượng ra, nhưng hình như không có di vật nào có hình sư tử.
Nguyên nhân của việc này rất đơn giản. Trung Quốc thời cổ không có sư tử,
người ta chưa biết đến sư tử, vì thế không thể khắc hoạ hình sư tử trong các
tác phẩm nghệ thuật.
Quê hương của loài sư tử là những vùng nhiệt đới ở châu Phi, ẤN ĐỘ.
Sư tử Trung Quốc chỉ có từ khi Hán Vũ Đế sai Trương Khiên đi sứ Tây Vực,
được vua Tây Vực tặng như một lễ vật quý báu để đưa về Trung Quốc.
Khoảng năm 125 sau Công nguyên, hoàng đế thứ bảy của nhà Đông Hán là
Thuận Đế Lưu Bảo lên ngôi. Quốc vương Sơ Lặc đất Tây Vực sai sử đem tới
Lạc Dương tặng Thuận Đế một cặp sư tử. Vị hoàng đế trẻ tuổi này rất thích
nên đã di chiếu lại rằng: sau khi trẫm băng hà, các khanh hãy dùng cặp sư tử
này để canh lăng mộ cho trẫm. Khi Thuận Đế Lưu Bảo qua đời, vì không có
sư tử thật nên người ta phải nghĩ cách tạc sư tử đá đặt ở trước lăng. Về sau,
các quan lớn quyền quý cũng bắt chước tạc sư tử đá để canh lăng mộ cho
người chết.
Tượng sư tử đá có thể uy nghiêm, mạnh mẽ và đẩy sức sống, đặc biệt khi
được tạc ở tư thế quỳ, hai chân trước đuổi, hai chân sau gập, ngực ưỡn, bụng
thót, bờm rủ, khắp mình bắp thịt nổi cuồn cuộn tất cả tập trung thể hiện vẻ
dũng mãnh và sức mạnh của con sư tử. Hình tượng này cũng biểu hiện một
cách khái quát thế giới nội tâm và sự tìm kiếm về tinh thẩn của người thợ tạc
hình sư tử.
Những người thợ khéo tay và thông minh thời cổ Trung Quốc, trong
những trường hợp khác nhau đã tạo ra những con sư tử đá với rất nhiều tư
thế. Về sau chức năng của sư tử đá từ chỗ bảo vệ người chết ở trước các lăng
mộ đã chuyển thành khả năng xua đuổi tà ma, tiêu trừ tai hoạ. Vì thế sư tử lại

còn được đặt trước các công trình kiến trúc tôn giáo như chùa chiền, miếu
mạo… Ngoài ra chúng còn xuất hiện như những hình tượng nghệ thuật trang
trí thể hiện sự tốt lành, sinh động trên các công trình kiến trúc như: cẩu, từ
đường, cung điện. trong đó nổi tiếng nhất là có đôi sư tử đá trước Thiên An
Môn Bắc Kinh. Thủ pháp điêu khắc của cặp sư tử đá này theo lối tả thực
tương đối, hình tượng tinh vi, uy nghiêm hùng tráng được nhiều người ưa
thích.