Tại sao cây trong chậu cảnh lại già và có nhiều tư thế?

Bước vào vườn chậu cây cảnh của vườn thực vật Thượng Hải bạn có thể
thấy những cây già trong chậu cảnh đã sống mấy chục năm, thậm chí là mấy
trăm năm, sao lại có sinh khí bừng bừng như vậy, cành khoẻ, lá xanh, nhiều
tư thế đẹp mắt. Tại sao những cây nhỏ chưa cao đến 1 mét này lại có tuổi lớn
như vậy?
Thì ra những cây trong chậu cảnh là một loại cây không phải sinh trưởng
từ nhỏ trong chậu cảnh, đa số tổ tiên của chúng là sinh trưởng ở vùng núi cao
hoang dã, hoặc do con người chặt phá, hoặc do già, ruột rỗng, phẩn than của
phẩn trên cây bị chặt đổ hoặc mục nát mà không tồn tại được, nhưng mẩm
ngủ yên lâu dài trên phẩn gốc của cành và phẩn dưới đất vẫn còn sống,
những người làm vườn liền lợi dụng đặc tính này, đưa những cây không có
phong thái đó kết hợp với phẩn dưới, khôi phục lại và sửa cắt toàn bộ cành,
dùng đất tốt để nuôi dưỡng cho thích hợp và tiến hành nuôi dưỡng tỉ mỉ. Như
vậy, những mẩm đã ngủ lâu giờ lại khôi phục sức sống, dẩn dẩn đâm chồi
trên cành và ra lá. Sau đó, dùng phương pháp nhân tạo để uốn vòng hoặc uốn
cong những cành non mới ra thành các tư thế tuyệt đẹp, rồi lại chuyển vào
trong chậu cảnh, hình thành nên chậu cảnh có trăm nghìn tư thế, già dặn,
cứng cáp đẩy sức sống.
Mọi loài thực vật từ nhỏ đã được trồng ở trong chậu, người ta thường gò
cành, cắt tỉa đều kìm chế sự phát triển của nó, để nó có kiểu dáng đẹp.

Từ hình dáng của cây mà nói, có những cây trồng lâu ngày trong chậu quả
thực là rất nhỏ, nhưng xét về hình thế rắn rỏi của chúng, có thể dễ dàng thấy
rằng tuổi của chúng không nhỏ, thông thường ít nhất cũng sống được vài
năm, vài chục năm, thậm chí vài trăm năm. Đây là truyền thống của Trung
Quốc về nghệ thuật làm vườn và kỹ thuật chăm sóc để khống chế sự phát
triển của cây trong chậu.
Có một số cây hoa mai được trồng lâu năm trong chậu, hình thành nên
những cành cây rắn rỏi, ra hoa hàng năm, nhưng không cho chúng phát triển
thành cây to, trong nghệ thuật trồng vườn được gọi là “Thân mai”. Dùng
thân mai làm cây cảnh, còn một nghệ thuật khác nữa là cắt dọc thân mai ra
làm hai nửa, đem một nửa đi trồng trong chậu, nó vẫn có thể ra hoa hàng
năm như thường, có vẻ đẹp rất riêng, trong nghệ thuật làm vườn gọi là “Bổ
mai”.
Có thể không ít người hỏi: Cây đã bổ đôi làm sao lại vẫn có thể sống và ra
hoa? Đó là do
A 1 A r»
nguyên nhân gì?
Thực ra, ống libe vận chuyển chất dinh dưỡng trong phẩn dây chằng, ống
dẫn trong phẩn chất gỗ vận chuyển chất dinh dưỡng, nếu cắt sạch phẩn vỏ
của cây, sự vận chuyển chất dinh dưỡng ngừng lại, cây sẽ chết. Nhưng nếu
cắt dọc cây làm hai nửa, thì mỗi nửa đều có đẩy đủ các bộ phận rễ, thân,
cành, lá. Như vậy thì chất dinh dưỡng mà lá ở mỗi nửa thân cây tạo ra vẫn có
thể được vận chuyển xuống dưới bằng hệ thống mao mạch trong phẩn dây
chằng, còn nước và muối vô cơ cũng thông qua các ống dẫn ở phẩn thân gỗ
vận chuyển lên trên, do vậy nên mỗi nửa cây đều có thể tự sống, ra hoa và
sinh trưởng bình thường.
Trong các loài cây cối hoa cỏ, không chỉ thân mai có thể cắt làm hai, mà
cây tử vi, lựu và nhiều loài khác cũng có thể cắt làm hai nửa, vẫn sống bình
thường. Dựa vào nguyên lý này, chúng ta có thể tạo ra nhiều cây cảnh lạ mắt
với nhiều hình dáng độc đáo từ các loại cây cối
hoa cỏ khác nữa.