Kim loại có khả năng nhớ?

by Công Thành

31/10/2021

Trả Lời:

Ghi nhớ là khả năng đặc biệt của đại não động vật. Nhưng có hợp kim biết
“nhớ” không thua gì động vật. Điều này mới nghe có vẻ khó tin, nhưng đó
lại là sự thật.
Năm 1961, tại một viện nghiên cứu ở Mỹ, một nghiên cứu viên cẩn hợp

kim niken – titan bé cong queo. Anh bèn tím cách kéo thẳng từng sợi rồi tiến
hành làm thí nghiệm. Có một lẩn khi tăng nhiệt độ của sợi dây đã kéo căng
lên 40 độ, nghiên cứu viên này thấy một hiện tượng lạ: Sợi dây đã khôi phục
nguyên dạng cong queo lúc đẩu. Thế là thế nào?
Người ta bèn lấy nhiều sợi hợp kim đã kéo thẳng, đem gia nhiệt và thấy
chúng đều khôi phục lại dạng cong ban đẩu. Dường như các dây hợp kim có
khả năng nhớ như não người vậy. Ở nhiệt độ cao, chúng vẫn nhớ được được
dạng cong vốn có lúc ban đẩu.
Tại sao hợp kim này lại có khả năng nhớ? Điều đó liên quan đến cấu trúc
tinh thể của hợp kim. Nói chung ở các điều kiện khác nhau, các tinh thể có
cấu trúc và tính ổn định khác nhau. Ở nhiệt độ tương đối thấp, cấu trúc các
tinh thể của hợp kim không ổn định. Khi nhiệt độ tăng quá một mức xác
định. Khi nhiệt độ tăng quá một mức xác định nào đó, cấu trúc tinh thể sẽ
biến thành dạng ổn định. Nhiệt độ này được gọi là nhiệt độ chuyển biến cấu
trúc. Đó là lý do tại sao các sợi hợp kim nike – titanlại lấy lại dạng cong ban
đẩu khi tăng nhiệt độ.
Ứng dụng phát hiện
Loại hợp kim này đã được đem vào phục vụ cho mục đích thám không.
Để thu thập các tư liệu về Mặt trăng, cẩn phải phản hồi các tư liệu từ Mặt
trăng về Trái đất, muốn vậy, phải đặt trên bề mặt “Chị Hằng” một antenma
có kích thước khổng lồ. Nhung làm sao để đưa antenma lớn nhu thế lên Mặt
trăng?
Trước hết, các nhà khoa học sẽ chế tạo một “cái ô” -một antenma lớn
làm bằng hợp kim niken – titanở nhiệt độ trên 40 độ C. Sau đó, gập “cái ô”
này lại thành một thể tích rất bé để có thể cho vào trong tàu vũ trụ. Khi
antenma đã lên tới Mặt trăng, bao đựng antenma mở ra, các sợi hợp kim sẽ
nhận đuợc năng luợng Mặt trời. Do ở trên Mặt trăng, không khí rất loãng,
nên ánh sáng Mặt trời không bị tán xạ và hẩu nhu toàn bộ năng luợng ánh
sáng sẽ chiếu vào antenma, làm nhiệt độ của antenma lên cao quá 40 độ C,
đạt đến nhiệt độ có tác dụng làm hợp kim “phục hồi trí nhớ” và sẽ có cấu
trúc ổn định. Nhờ đó, antenma đuợc mở ra, lấy lại dạng cũ và có thể làm
nhiệm vụ chuyển các thông tin về Trái đất, phục vụ yêu cẩu nghiên cứu.