Các hành tinh quay quanh Mặt trời như thế nào?

Trả Lời: 

Nhà thiên văn học người Ba Lan Copecnic trong tác phẩm nổi tiếng bất
hủ của mình là “Luận vận hành thiên thể” đã giải quyết một cách chính xác
vấn đề tranh luận trong thời gian dài: Trái đất và các hành tinh đều lẩn lượt
quay quanh Mặt trời, chứ không phải là các hành tinh và Mặt trời quay
quanh Trái đất.
Rốt cục các hành tinh quay quanh Mặt trời như thế nào? Với trình độ khoa

học kỹ thuật lúc đó, Copecnic vẫn chưa giải đáp chính xác câu hỏi này.
Qua hơn nửa thế kỷ sau, trên cơ sở các tài liệu quan sát chính xác của
nhà thiên văn học người Đan Mạch Digu, nhà thiên văn học người Đức
Kapule đã dùng ba định luật để miêu tả chính xác sự vận động của các hành
tinh, chúng được gọi là “Định luật Kaipule” hoặc “3 định luật vận động của
các hành tinh”.
Quỹ đạo chuyển động của các hành tinh xung quanh Mặt trời đều có hình
elip, tỷ lệ thiên lệch của các hình elip này lại rất khác nhau, Mặt trời nằm
trên một trong hai tiêu điểm của hình elip. Đây là định luật thứ nhất trong
các định luật của Kapule, tức là định luật quỹ đạo.
Định luật thứ hai nói như sau: Trong thời gian như nhau, diện tích đường
nối liền giữa trung tâm hành tinh và trung tâm Mặt trời quét qua là bằng
nhau. Đây được gọi là định luật diện tích. Dựa vào định luật diện tích, các
hành tinh ở quỹ đạo gẩn điểm Mặt trời vận động nhanh hơn so với các quỹ
đạo xa điểm Mặt trời.
Định luật quỹ đạo và định luật diện tích được Kapule phát biểu cùng vào
năm 1609 trong cuốn sách “Thiên văn học mới”. 10 năm sau (tức là vào năm
1619), trong tác phẩm “Luận hài hoà vũ trũ” mới của mình, Kapule đã phát
biểu định luật thứ ba mà ông đã quan sát và phát hiện trong một khoảng thời
gian dài như sau: Bình phương chu kỳ chuyển động quanh hành tinh khác
của các hành tinh (T) và lập phương cự ly trung bình của nó tới Mặt trời (R)
tỷ lệ thuận với nhau.
Định luật thứ ba còn được gọi là định luật điều hoà. Nếu gọi T1 và T2
lẩn lượt là chu kỳ chuyển động quanh hành tinh khác của hai hành tinh; R1
và R2 lẩn lượt là khoảng cách trung bình của chúng với Mặt trời thì bằng
phương trình hoá học ta có:
Kapule vô cùng hài lòng với định luật thứ ba mà mình đã tìm ra, ông
từng nói với tâm trạng vô cùng phấn khởi như sau: Đây chính là thứ mà 16
năm trước tôi đã hy vọng có thể tìm thấy.
Ba quy luật vận động của các hành tinh có ý nghĩa rất quan trọng, không
chỉ các hành tinh đều tuân thủ theo quy tắc mà cả các vệ tinh của các hành
tinh cũng không là ngoại lệ. Định luật thứ ba được tuyên bố một cách trang
nghiêm: Chu kỳ chuyển động quanh các hành tinh khác của các thiên thể
trong hệ Mặt trời và khoảng cách tới Mặt trời không phải là tuỳ ý, cũng
không phải là ngẫu nhiên mà là một chỉnh thể có trật tự nghiêm ngặt.